Hiçbir spor ya da etkinlik, denizcilik ve özellikle yelkencilik kadar meteorolojik koşulların etkisi altında değildir. Bu etki, iki yönlü olarak düşünülebilir. Birincisi, bir yelkenlinin hareket etmesi için rüzgara ihtiyacı vardır. Eğer rüzgar olmasaydı, yelken ve yelkencilik de olmazdı. İkincisi, rüzgar esmeye başlayınca her zaman bizim istediğimiz sınırlarda kalmayabilir. Hepimiz kendi deneyeimlerimizden, çevremizden ya da filmlerden sakin bir denizin kısa bir zaman içinde nasıl korkunç bir hal alabileceğini görmüşüz ya da duymuşuzdur. Bunları gözönünde bulunduran yelkenci, yaptığı seyrin türüne göre hava koşullarının nasıl değişeceğini az çok tahmin edebilmeli, ilgili yerlerden yayınlanan günlük hava tahmin raporlarını izlemeli ve yorumlamalıdır.

Meteoroloji deyince aklımıza bulutlar, rüzgarlar, yağmur, kar,sis gibi yağışlarla birlikte gök gürültüsü, yıldırım ve şimşek gelir. Bulutlar, bilindiği gibi su buharından oluşurlar ve yeryüzünden 2-10 kilometre yüksekte bulunurlar. Biçim ve yüksekliklerine göre sirrüs, stratüs, kümülüs, nimbüs gibi adlar alırlar. Bazıları iyi havayı işaret ederken bazıları da yağmur ve fırtına getirirler. Elektrik yüklü, hareketli ve yeryüzüne yakın bulutların olduğu yerde şimşek ve yıldırım beklenebilir.

Hava sıcaklığı da önemli bir parametredir. Havanın birdenbire mevsim normalleri dışında ısınması ya da soğuması, sert rüzgarlar ve yağışla sonuçlanabilir. İşte bu nedenlerle hava basıncındaki, sıcaklıktaki, rüzgar yönü ve şiddetindeki değişiklikleri bilmek isteriz. Bu amaçla teknemizde basit meteoroloji araçları bulundururuz.

BASİT METEOROLOJİ ARAÇLARI

Barometre : Hava basıncını mm civa yada milibar cinsinden ölçer. Civalı ve metal türleri vardır. Teknelerde metal barometre ya da yazıcısıyla birlikte bulunan barograf kullanılır.

Termometre : Havanın sıcaklığını ölçer. İspirtolu, civalı ve metal türleri vardır. Teknelerde genellikle metal termometreler kullanılır.

Anemometre ve rüzgar göstergesi : Direk başına monte edilen rüzgar göstergesi ve anemometre rüzgarın itibari yönünü ve şiddetini gösterir. Donannımlı teknelerde rüzgar yönü ve şiddeti havuzlukta dijital olarak gösterilebilir. Kullanımı prtaik olan el anemometreler de vardır.

RÜZGAR VE NEDENLERİ

Yerküremizin çevresinde atmosfer adı verilen bir hava kütlesi bulunduğunu biliyoruz. Bu kütlenin en alt tabakası olan troposfer, rüzgar, yağmur, kar, sis gibi tüm meteorolojik değişikliklerin yer aldığı tabakadır. Güneşin atmosferi ısıtmasıyla hava molekülleri yüksek basınç bölgelerinden alçak basınç bölgelerine doğru akarlar ki biz bu akıma rüzgar adını veriyoruz. Rüzgarların şiddet ve yönleri pek çok parametreye bağlı olarak değişir. Örneğin dünyanın dönmesi, rüzgarların yönlerinde büyük değişikliklere neden olur. Coğrafi şekiller de rüzgarın yön ve şiddetini önemli ölçüde etkiler.

Rüzgar her zaman yüksek basınçtan alçak basınca doğru eser. Alçak basınç bölgeleri rüzgarın en şiddetli estiği bölgeler olup basıncın kısa bir zaman zarfında belirgin bir biçimde düşmesi, meteorolojide kötü hava işaretidir.

Büyük ölçekte rüzgar yönleri, dünyanın dönmesinden etkilenir. İşte bu nedenle yerküemizin belli enlemlerinde yönü genellikle sabit olan rüzgarlar eser. Aynı nedenle rüzgar kuzey yarımkürede yüksek basınç alanı çevresinde saat yönünde, alçak basınç alanı çevresinde ise saat yönünün tersine döner. Güney yarımkürede ise durum bunun tam tersidir.

Aldığı hava raporlarını doğru yorumlayabilmek için bir amatör denizci, rüzgarın esiş yönlerini ve Bofor ölçeğini iyi bilmek zorundadır. Logaritmik olan Bofor ölçeğinde, küçük rüzgar hızlarında bofor numaraları rüzgarın metre/saniye cinsinden hızına eşit gibi görünse de 5 bofordan sonra böyle bir eşitlikten söz edilemez. Bir denizcinin en iyi bilmesi gereken meteoroloji bilgileri, rüzgar yönleri ve Bofor ölçeğidir.